Kto nie słyszał o COVID‑19? To choroba zakaźna wywoływana przez wirus o nazwie koronawirus-2 zespołu ostrej ciężkiej niewydolności oddechowej - (SARS‑CoV‑2), który pojawił się w grudniu 2019 r.1 W ciągu zaledwie kilku miesięcy wywrócił do góry nogami świat, jaki znamy. Być może spotykasz się z lokalnymi ograniczeniami, martwisz się, że zachorujesz, lub boisz się, że zarazisz swoich bliskich. Przy tym wszystkim, co się dzieje, sytuacja może wydawać się bardzo zniechęcająca i pozostająca poza twoją kontrolą.
Na szczęście dzięki rekordowo szybkim postępom medycyny istnieje nadzieja na przyszłość. I chociaż choroba COVID‑19 wciąż występuje, najlepszym sposobem, aby się przed nią uchronić, jest znajomość choroby, sposobu jej rozprzestrzeniania się, a także tego, co można zrobić, aby spróbować jej zapobiec.2
COVID‑19 to skrót od COronaVIrusDisease 2019.3 Jest to choroba wywołana przez typ koronawirusa, należącego do wirusów krążących wśród zwierząt, które mogą zarażać ludzi.1
Koronawirusy mogą również wywoływać inne poważne choroby, takie jak zespół ostrej ciężkiej niewydolności oddechowej (SARS) i zespół oddechowy Bliskiego Wschodu (MERS), ale także zwykłe przeziębienie.1
Koronawirus wywołujący COVID‑19, określany jako SARS‑CoV‑2, to koronawirus, który wyizolowano po raz pierwszy u ludzi w Wuhan w Chinach w 2019 r.1
Wirus wywołujący COVID‑19 rozprzestrzenia się drogą kropelkową, gdy osoba zakażona kaszle, kicha, rozmawia lub oddycha w pobliżu innych osób (w promieniu dwóch metrów).3 Wirus przedostaje się do organizmu podczas wdychania powietrza lub gdy dotkniemy oczu, nosa bądź ust rękami z zakażonymi kropelkami.1
Kiedy człowiek zostaje po raz pierwszy zakażony wirusem, układ odpornościowy uruchamia reakcję mającą na celu zwalczenie infekcji.4 Aktywuje on szereg komórek, w tym krwinki białe określane jako limfocyty B i T, które z kolei wytwarzają cząsteczki zwane cytokinami, pomagające zwalczyć zakażenie.456 Jednak w przypadku zakażenia wirusem COVID‑19 u niektórych osób wirus może zakłócać normalną odpowiedź immunologiczną i powodować jej przesterowanie.7 Aktywacji może wówczas ulegać więcej cytokin, niż jest to konieczne, co powoduje tak zwaną burzę cytokinową.2 Prowadzi to do nieprawidłowego działania normalnych ścieżek reakcji, co może zagrażać życiu.2
U większości osób, które zachorują na COVID‑19, choroba ta przebiega jako łagodna lub umiarkowana choroba układu oddechowego i chorzy są w stanie samodzielnie wyzdrowieć.8 Jednak osoby starsze i osoby z poważnymi problemami zdrowotnymi mogą być bardziej narażone na ciężki przebieg choroby.8 Dlatego tak ważne jest powstrzymanie rozprzestrzeniania się tej choroby w naszych społecznościach.
COVID‑19 wpływa na różne osoby w różny sposób.9 U większości ludzi choroba ta ma łagodny lub umiarkowany przebieg, objawy pojawiają się w ciągu dwóch tygodni od zakażenia, a powrót do zdrowia następuje bez konieczności specjalnego leczenia.8
Jeśli wystąpią u Ciebie łagodne objawy, powinieneś zadbać o siebie w domu, ale jeśli objawy nasilą się wówczas należy niezwłocznie skorzystać z pomocy medycznej.9 Zawsze należy zatelefonować przed wizytą u lekarza lub w przychodni.
Częste objawy9 | Rzadziej występujące objawy9 | Ciężkie objawy9 |
---|---|---|
Częste objawy9
| Rzadziej występujące objawy9
| Ciężkie objawy9
|
Niektóre osoby mogą odczuwać objawy nawet po początkowym wyzdrowieniu (co często określa się jako „długi COVID‑19”) lub nawet może u nich wystąpić długotrwałe uszkodzenie narządów.10 Choć wiele osób szybko powraca do zdrowia, jest to kolejny powód, aby zachować ostrożność.10
Każdy może zarazić się wirusem COVID‑19, ale niektóre osoby są bardziej narażone na wystąpienie ciężkiej choroby.11 Dotyczy to wszystkich osób powyżej 60. roku życia,12 a także osób cierpiących na takie schorzenia jak: nadciśnienie tętnicze, przewlekłe choroby układu oddechowego oraz choroby układu krążenia.11 Pewne leki również mogą zwiększać ryzyko cięższego przebiegu choroby.13 Porozmawiaj ze swoim lekarzem, jeśli uważasz, że możesz być bardziej zagrożony(‑a).
Ważne jest, aby zapobiegać zakażeniu i spowalniać rozprzestrzenianie się COVID‑19, aby pomóc chronić siebie i osoby ze swojego otoczenia.14 Należy postępować zgodnie z lokalnymi wytycznymi i podjąć niezbędne środki ostrożności.
Szczepionki zmieniły oblicze innych chorób zakaźnych w przeszłości i pozwalają zapobiegać dwudziestu pięciu zakażeniom, które kiedyś były niemożliwe do opanowania oraz kontrolować ich rozprzestrzenianie się.15 Szczepionki są najbezpieczniejszym możliwym sposobem ochrony przed chorobami takimi jak COVID‑19.15 Osoby hospitalizowane z ciężką chorobą mogą otrzymać leczenie wspomagające, takie jak tlenoterapia, która ułatwia im oddychanie.16
Osoby, które miały bliski kontakt z chorą osobą, również powinny same pozostać w domu na wypadek, gdyby także zostały zakażone.17
Poniższa lista zawiera przykładowe pytania, które pomogą rozpocząć rozmowę z lekarzem. Można także zadać inne ważne pytania dotyczące objawów, stadium choroby oraz wywiadu medycznego, które nie zostały tu wymienione.
Firma Johnson&Johnson jest zaangażowana w identyfikowanie i dostarczanie rozwiązań w czasach kryzysu, takich jak pandemia COVID 19. Obecnie, gdy mamy do dyspozycji szczepionki, istnieje nadzieja, że nasze wysiłki pomogą chronić ludzi na całym świecie.